Podwykonawstwo oraz udostępnianie zasobów podmiotu trzeciego nie może prowadzić do sytuacji, w której bezpośrednio wykonawca nie spełnia wymogów z art. 94 ustawy Pzp.

Co wynika z art. 94 ust. 1 Pzp

Art. 94 ust. 1 Pzp dotyczy zamówień zastrzeżonych i określa, kto może ubiegać się o udzielenie zamówienia. Preferencja dotyczy wykonawców o określonym profilu społecznym wymienionych w art. 94 ust. 1 uPzp, którzy utrzymują wymagany poziom zatrudnienia osób zagrożonych wykluczeniem. Te przesłanki musi spełniać sam wykonawca składający ofertę, a w przypadku wspólnego ubiegania się o zamówienie każdy z partnerów powinien realizować je we własnym zakresie. 

Podwykonawstwo w postępowaniu zastrzeżonym

Podwykonawstwo zasadniczo pozostaje dopuszczalne, jednak nie może prowadzić do sytuacji, w której wykonawca formalnie spełnia wymogi z art. 94, lecz w praktyce przekazuje istotę świadczenia podmiotom nieposiadającym odpowiedniego statusu. Aby temu zapobiec, warto jako zamawiający rozważyć zastrzeżenie osobistego wykonania kluczowych zadań oraz precyzyjne opisanie części możliwych do powierzenia podwykonawcom wraz z obowiązkami informacyjnymi i weryfikacyjnymi na etapie realizacji.

Korzystanie z zasobów podmiotów trzecich (art. 118 Pzp)

Poleganie na cudzych zasobach pozostaje użytecznym narzędziem do wykazania spełniania typowych warunków udziału w postępowaniu, w szczególności związanych z doświadczeniem, personelem lub sprzętem. Co do zasady, w szczególności w przypadku usług i robót budowalnych podmiot udostępniający powinien wziąć udział w realizacji tej części zamówienia, której dotyczą jego kwalifikacje, w praktyce jako podwykonawca. Nie dotyczy to jednak kryteriów uprawniających do udziału w postępowaniu zastrzeżonym, ponieważ status wykonawcy i wymagany poziom zatrudnienia muszą być spełnione samodzielnie. Tym samym wykonawca nie może powoływać się na zasoby podmiotu trzeciego w celu wykazania spełnienia przesłanki podmiotowej określonej w art. 94 ust. 1 ustawy Pzp.

Wskazówki praktyczne

Dla zamawiających:

1. Wyraźnie oznacz, że postępowanie jest zastrzeżone, opisz sposób weryfikacji statusu wykonawcy i wskaźnika zatrudnienia oraz rozważ zastrzeżenie osobistego wykonania kluczowych zadań.

2. Wprowadź przejrzyste obowiązki informacyjne dotyczące podwykonawców oraz możliwość weryfikacji i żądania ich zastąpienia, gdy wystąpią podstawy wykluczenia.

Dla wykonawców:

1. Zapewnij zgodność modelu realizacji zamówienia z art. 94 ustawy Pzp, zachowując realny udział własny w świadczeniu oraz starannie planując zakres powierzany podwykonawcom.

2. Pamiętaj, że nie możesz polegać na zasobach podmiotu trzeciego w potwierdzenia spełnienia statusu określonego w art. 94 ust. 1 uPzp – ten warunek musisz spełnić samodzielnie. 

Tak ukształtowane postępowanie wzmacnia cel społeczny zamówień zastrzeżonych i ogranicza ryzyka po stronie obu stron, bez naruszania przejrzystości ani uczciwej konkurencji.